امروز رئيسجمهور تركيه با سفر به مسكو، همتاي روس خود را دوست عزيزي خطاب ميكند كه بايد درباره بسياري از موضوعات اقتصادي و منطقهاي با او صحبت كند. اين، نتيجه تحولات پرشتاب منطقه خاورميانه و كل جهان در اين روزها و البته نمونهاي از بازي تركيه با كارتهاي سياست خارجياش بهعنوان كشوري است كه با اطلاع از دارايي استراتژيكش از اين دارايي و موقعيت ژئوپلتيك به خوبي بهره ميبرد. موقعيت تركيه و بهرهبردن مناسب از اين موقعيت توسط حاكمان اين كشور، موجب شده كه باوجود تهديدها و ناكاميهاي داخلي وخارجي سالهاي اخير، باز هم همهچيز براي تركيه از دست رفته نباشد.
سفر اردوغان به مسكو و مراوده گرم اين روزهاي دو طرف به معني خروج تركيه از ناتو و ائتلاف استراتژيك با روسيه نيست. سالها رقابت استراتژيك و البته جنگ كنوني سوريه كه بخشي از همين رقابت است، يك شبه به شراكت تبديل نميشود. اردوغان در پس كلماتش درباره پوتين و وراي اقداماتش در اعزام هيأتهاي تجاري و نظامي به مسكو، آينده روابط تركيه با غرب را برنامهريزي ميكند. آمريكا و اروپا به تركيه نياز دارند.
جنگهاي عراق و سوريه و موضوع پناهجويان كه شريان عبور آنها و سرازير شدنشان به اروپا در دست تركيه است، اين كشور را براي غرب تا مدتها مهم و تعيينكننده نگه ميدارد. تركيه هم تلاش ميكند از اين عوامل در كنار خسارتها و تهديدهايشان، فرصت هم بسازد. از يك سو با روسيه بهعنوان دشمن دشمنش، راه معامله را آغاز كرده و از تهديد حضور نظامي روسيه در سوريه مشغول فرصت ساختن است و از طرف ديگر با استفاده از همين معامله، به غرب پيام ميفرستد كه ميتواند وزنه دشمنشان يعني مسكو را در اين رويارويي بزرگ در عرصههاي سوريه و اوكراين، سنگين كند. اردوغان با بازي با كارت سياست خارجي، هم امتيازاتي ميگيرد كه اثرات جنگ با كردها و تحولات سوريه و عراق را براي خود كمتر كند و هم غرب را به سكوت و همراهي در سركوب بيسابقهاي وادار ميسازد كه اين روزها در داخل تركيه جريان دارد.
سوريه براي روسيه و تركيه، معاملهاي فراتر از ماندن يا رفتن بشار اسد است. از اين نظر اين دو كشور با ديگر كشورهاي منطقه بهويژه اردوگاه سعوديها، تفاوت دارند و در سطحي بالاتر در اين عرصه بازي ميكنند. همين بازي فراتر و هدفهاي فراتر از سوريه، اين دو كشور را اكنون به هم نزديك كردهاست. اين بازي در تحولات داخل سوريه هم تأثير خواهد گذاشت. اما بيش از آن و دستكم در كوتاهمدت، موقعيت روسيه و تركيه را در مقابل غرب تقويت ميكند و درباره تركيه، موقعيت داخلي اردوغان و وضعيت جنگ اين كشور با كردها را تحتتأثير قرار خواهد داد.
نظر شما